De afgelopen jaren verschenen twee publicaties over de kosten en baten van migratie: ‘Grenzeloze verzorgingsstaat’ (Jan van de Beek, Hans Roodenburg, Joop Hartog en Gerrit Kreffer) en ‘Migratiemagneet Nederland’ (Jan van de Beek). De academische wereld liet deze twee publicaties grotendeels links liggen. Zij zouden de verkeerde vragen stellen, door dubieuze financiers zijn bekostigd en niet onderworpen zijn aan peer review. Delen van de politiek en daaropvolgend de beleidswereld omarmden deze publicaties daarentegen. De WRR organiseerde op 19 juni 2025 een bijeenkomst met als oogmerk een brug te slaan tussen de academische gemeenschap en het regeringsbeleid op de thematiek van Grenzeloze Verzorgingsstaat en het boek van Jan van de Beek, Migratiemagneet Nederland.. Zie Verslag van de bijeenkomst ‘Impact van immigratie’ op 19 juni 2025 | Verslag | WRR.
Onderzoekers spraken lof en waardering uit voor Grenzeloze Welvaartsstaat (en over Migratiemagneet); het commentaar beperkte zich hoofdzakelijk tot de constatering dat een studie over fiscale effecten te beperkt is voor een oordeel over de (economische) effecten van immigratie en er werden suggesties aangedragen voor verbreding van het onderzoek.
Over Peer review
Een samenvatting van het rapport, gepubliceerd als IZA Discussion Paper 17569, is inmiddels aangeboden aan het European Journal of Political Economy. Op basis van twee referee reports heeft de redacteur besloten het rapport niet te publiceren.
Kernpassages uit de rapporten (zie hieronder de volledige rapportage):
Referee 1
This paper provides a careful and rigorous accounting of the fiscal effects of immigration, employing state-of-the-art methods and detailed microdata. The results in sections 7 through 9 provide an important contribution to the literature.
That said, the decomposition in Section 10 and the entirety of Section 11 feels somewhat disconnected from the paper’s main focus. The execution and writing in these sections are not as strong as in the rest of the paper, and the conclusions drawn are less central to the primary question of immigration’s fiscal impact. I recommend moving the decomposition
exercise (Section 10) and all of Section 11 to an appendix.
Referee 2
This paper seems to position itself somehow in the middle of these two “worlds”. On the one hand, it wants to engage with the academic literature to which it claims to “contribute key findings” (as claimed at the end of the very first paragraph) and make scientific contributions to it. On the other hand, it is written in a non-academic way, and it has more the tone of a policy report, for a mostly Dutch audience. There are several reason why I believe this is the case, and several aspects that I believe should be addressed for the paper to be more suitable for a scientific publication (for which there would be potential, given the quality of the data).
Omdat de IZA Discussion Paper in de periode januari-augustus 5 maal in de maandelijkse top-5 stond, met in totaal 28 254 opladingen, en de methodologische details zeer gedetailleerd zijn weergegeven in de Technische Appendix hebben we er voor gekozen om geen revisie van het artikel te ondernemen.
Over dubieuze financiers
De “dubieuze financiers” waarnaar het WRR verslag verwijst, kan alleen slaan op de financiële bijdrage van het Renaissance Instituut: dit is de enige financiering die voor het onderzoek is ontvangen. Hieruit zijn de CBS data betaald (€ 11 000) en een uitermate bescheiden compensatie aan de onderzoekers. Financieel zijn de rapporten (zowel in het Nederlands als in het Engels, met een zeer gedetailleerde Technische Appendix) voortgebracht tegen een fractie van de vergoeding die een onderzoeksinstituut zou vragen en vervolgens gratis ter beschikking gesteld (zie Demo Demo – Demo Demo).
Het Renaissance Instituut is het wetenschappelijk bureau van de politieke partij Forum voor Democratie Het Instituut wordt gefinancierd door de Vereniging Forum voor Democratie, die rijkssubsidie ontvangt krachtens de Wet Financiering Politieke Partijen. Uit het Financieel Verslag 2022 van de Vereniging:
“Aan Vereniging Forum voor Democratie en haar neveninstellingen is voor 2022 op basis van artikel 8 van de Wfpp €1.512.982 aan subsidie toegezegd. Over 2021 is in 2022 de subsidie vastgesteld op € 1.605.203, dit was € 118.853 lager dan was toegezegd en verantwoord in 2021.”
Bron:
https://www.rijksoverheid.nl › binaries › rijksoverheid › documenten › …
voor de financiering, met name voor de CBS data, is dus geput uit middelen die door de rijksoverheid ter beschikking zijn gesteld. CBS heeft pas toegang gegeven tot de data na een ongebruikelijk zware toetsing van intenties en een uitzonderlijk gedetailleerd onderzoeksplan van de onderzoekers, aldus later een ingewijde bij het CBS. Noch het Renaissance Instituut noch Forum voor Democratie heeft enige invloed uitgeoefend op het onderzoek of de presentatie van uitkomsten; ze hadden vóór publicatie geen inzage in het rapport.
De weerstand wortelde natuurlijk in de politieke gevoeligheid van het onderwerp en de vrees voor onwelgevallige uitkomsten. Die weerstand was opvallend genoeg niet gebleken bij publicatie van de voorganger van ons rapport door het CPB in 2003. Dat rapport werd in de hoogste beleidskringen gepresenteerd en goed ontvangen, tot in de Centrale Economische Commissie toe (met topambtenaren en DNB vertegenwoordigers). Eén minister stuurde persoonlijk lovende woorden aan de directeur van het CPB en aan de onderzoeksleider. Een andere minister refereerde namens het kabinet aan het rapport in de Europese ministerraad. Het werd ook gepresenteerd op universiteiten en bij de KNAW. Overal werd het CPB-rapport serieus genomen en serieus bediscussieerd zonder dat essentiële kritiek op de onderzoeksmethode naar voren is gebracht. De weerstand tegen onderzoek van kosten en baten van immigratie leefde in de boezem van de toenmalige WRR en manifesteerde zich ook in zelf-censuur van academische economen, op normatieve gronden, zo bleek uit de reconstructie van Van de Beek (2010, hoofdstuk 9)
Literatuur
Beek, J. van de (2010), Kennis, Macht en Moraal, proefschrift Universiteit van Amsterdam
Beek, J. van de (2024), Migratiemagneet Nederland, Amsterdam: Uitgeverij Blauwburgwal
Beek, J. van de, H. Roodenburg, J. Hartog, G. Kreffer (2024), Grenzeloze Verzorgingsstaat, de gevolgen van immigratie voor de overheidsfinanciën, Zeist: demo-demo uitgever
CPB (2003): H. Roodenburg, R. Euwals en H. ter Rele, Immigration and the Dutch Economy, Den Haag: Sdu Uitgevers
Hartog, J. (2024), The political economy of immigration in The Netherlands, Population, land and welfare, London: Routledge
Referee reports
Editor
Dear Professor Hartog,
Thank you for submitting your manuscript to European Journal of Political Economy.
I have now received reports from two expert reviewers. Based on the balance of their reports, I regret to inform you that I have decided to reject the paper. The reviewers are critical of manuscript’s structure (lack of explanation of the scientific contribution and methods), the tone (more policy report than academic article) and engagement with prior literature (too little description of the existing literature and how this paper relates to it).
Referee 1
Referee 2
Reviewer #2: This paper aims to assess the lifetime net fiscal contribution of individual with an immigrant background (i.e. both first and second generation immigrants) by origin and reason for migration in the Netherlands. To this end, the authors use detailed administrative Dutch data relative to the population in 2016 (using also information on earlier years for the analysis) and perform an accounting exercise allocating to each individual a share of public revenues and expenditures. They then project forward this net fiscal balance over the life cycle accounting, where appropriate, for outmigration and mortality. Their results show that most immigrant groups in the Netherlands represent a fiscal burden, with the exception being labour migrants, especially those from Western countries.
The issue of the fiscal effects of immigration is a central one in the economics of migration, and it has both academic and policy relevance. Despite its importance, however, the academic literature on the fiscal consequences of immigration is relatively limited, and many contributions come from policy reports.
This paper seems to position itself somehow in the middle of these two “worlds”. On the one hand, it wants to engage with the academic literature to which it claims to “contribute key findings” (as claimed at the end of the very first paragraph)and make scientific contributions to it. On the other hand, it is written in a non-academic way, and it has more the tone of a policy report, for a mostly Dutch audience. There are several reason why I believe this is the case, and several aspects that I believe should be addressed for the paper to be more suitable for a scientific publication (for which there would be potential, given the quality of the data).
1) Although the paper claims to make significant contributions to the literature, it does not really engage with it. References to many recent (or old but somehow seminal) academic papers are missing. I may have missed something, but going through the bibliography, there seems to be no reference to any single paper published in an international academic journal. It is instead important to engage with the literature, to spell out exactly what the contribution of eth current paper is.
2) The whole paper is pitched largely as a contribution to the Dutch policy debate. If the paper is meant for an international economics journal, it should make a contribution for the international scientific community. Obviously, the policy relevance is a plus, but the whole first paragraph pitches the paper as a response to a somehow widely held view in the Netherlands that there should be no economic analysis of immigration. this might be a good way of pitching it for a Dutch think tank, but not for a scientific international journal.
3) The paper never specifies a key implicit assumption of the analysis, i.e., the absence of any general equilibrium effects of immigration. This is not a problem in itself (in fact, most papers in this literature abstract from the effects that immigration may potentially have on, e.g., wages or employment), but it is important to stress it, and acknowledge what the consequences of this assumption might be.
4) The structure of the paper might be streamlined. Many terms are defined only after being used several times (e.g. “first and “second” generation immigrants and source regions are defined only in section 5); the first results are given in section 4 (Table 2), before an explanation of how they are obtained; the data are described in section 6.
5) There are often references to a “Report” for more details (e.g. on page 14 “Besides benefit fraud (see Report) a possible…”) but there is no clear reference. There sometimes vague references (e.g. on page 15 “Regional classifications have been adjusted until age classes between 20 and 70 had acceptably large numbers of observations”: what does “acceptably large” mean?). A reader should be able to understand exactly how the analysis is performed by just reading the paper, which should give all the key information (more details can instead be confined to the Appendix).
6) There are quite a few Dutch words (I believe) or acronyms in the text. For instance: p.10 “perunage”; p.11 “for alle immigrants”; p.11 “state pensions (AOW)”.
Aside from these stylistic issues – which are not second-order as they make it hard for an academic international reader to understand how the analysis is performed, there are other issues that deserve attention.
7) I believe the authors try and do too much in the same paper: assess the fiscal effects of first- and second-generation immigrants, differentiate by reason for migration and origin, project over the future, looking at the role of the school system for those who went through the Dutch school, analyse the role of cultural distance. This is – in my opinion – simply too much. The paper ends up touching on many points without having the possibility of investigating them in details. For instance, in section 11 there is a regression table (Table 7), but the estimating equation is never specified, and it is not clear what the authors are actually doing.
8) One of the main contributions is to estimate the expected life-time net fiscal contributions of immigrants and natives at different ages. However, it is important to also understands what is the age distribution of immigrants in the Netherlands, as the differences in the age structure between immigrants and natives is clearly one of the drivers of the differences in their fiscal contributions.
9) Likewise, one key role in lifecycle estimates is played by the discount factor. The authors simply claim that they use a discount factor of 1.5% “following CPB”. They should explain more, by providing the precise reference but also explaining why CPB chose that rate, and what alternative choices could have been, and why they preferred this specific factor.